İlk yurtdışı seyahatinizi yapmaya hazırlanıyorsanız, büyük ihtimalle pasaport sahibi değilsiniz demektir. Peki pasaport nasıl alınır bu konuda ne kadar bilgi sahibisiniz? Kafası karışık gezginlerin, ilk yurtdışı seyahatini bu rehber ile bir nebze kolaylaştırmak istedim.
Başlamadan önce pasaport nasıl alınır sorusunu detaylı olarak cevapladığımız aşağıdaki videoyu da mutlaka izlemelisiniz.
Pasaport almak ile ilgili detaylara girmeden önce isterseniz biraz pasaport türlerini inceleyelim. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının alabileceği pasaport türlerine kısaca göz atalım. Bu sayede hangi pasaportu, nasıl alacağınız ile ilgili de biraz fikir sahibi olmuş olursunuz.
Türkiye Cumhuriyeti Tarafından Verilen Pasaport Türleri
Pasaport nasıl alınır sorusunun cevabını detaylandırmadan önce, pasaport çeşitlerini biraz incelememiz gerekiyor. Çünkü her pasaport türünün, farklı statüdeki kişiler tarafından erişim hakkı var. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, Umuma Mahsus (Bordo), Hususi (Yeşil), Hizmet (Gri) ve Diplomatik (Siyah) pasaport olmak üzere, 4 farklı pasaport alabiliyorlar. Fakat Umuma Mahsus Pasaport hariç diğer pasaport türleri için bazı koşulların yerine getirilmesi gerekiyor. Bizim bu yazıda detaylandıracağımız pasaport türü, Umuma Mahsus Pasaport. Yani Bordo Pasaport.
Umuma Mahsus (Bordo) Pasaport
Bu pasaport türü, tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sahip olabileceği pasaport türü. Az sonra detaylarını anlatacağım koşullara sahip olmayan T.C. vatandaşlarının alabileceği pasaport, bordo pasaporttur. Adı üstünde, umuma açıktır. Herkes bu pasaporta sahip olabilir.
Hususi (Yeşil) Pasaport
Devlet adına çalışan, memur statüsündeki kişiler ve belirli koşulları yerine getirmeği takdirde bu kişilerin ailelerinin de alabildiği pasaport türüdür. Bu pasaporta sahip olabilmesi için kişinin, belirli bir süreyi doldurmuş ve hala aktif olarak çalışan devlet memuru ya da Emekli Sandığına kayıtlı emekli memur olması gerekir. Bu pasaportun süresi 5 yıldır. Yeşil pasaport, pek çok ülkeye, sınırlı süreliğine giriş çıkış hakkı sağlar. Fakat buna rağmen bazı ülkeler, Yeşil Pasaport sahiplerinden dahi vize ister.
Hizmet Pasaportu (Gri Pasaport)
Bu pasaporta, devlet tarafından yurtdışına görev amaçlı gönderilmiş kişiler sahip olabiliyor. Gri pasaport sahipleri, sadece yurtdışındaki görev süreleri boyunca bu pasaportu kullanabilirler. Bu kişilerin pasaportlarını turistik amaçla kullanabilmek için, kurumlarını bilgilendirmeleri gerekir.
Diplomatik Pasaport (Siyah Pasaport)
Bu pasaport türü, bir T.C. vatandaşının alabileceği en üst düzey pasaporttur. Çünkü bu pasaporta, Dışişleri Bakanlığı tarafından görevlendirilen diplomatlar ve aileleri sahip olabilir. Bu pasaportu almaya hak kazanan kişiler, pasaport işlemleri için harç bedeli ödemezler. Devletin en üst kategorisinde sayılan kişiler, bu pasaportu alma hakkına sahiptirler. Dolayısıyla bu pasaporta sahip olmak çok zordur.
Bonus: Geçici Pasaport
Yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının alabildiği pasaport türüdür. Bu pasaportu yurtdışında bulunan Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarından temin edebilirsiniz. Eğer yurtdışında pasaportunuz çalınırsa veya kaybolursa, hemen konsolosluğa başvurmanız ve geçici pasaport temin etmeniz gerekir. Aynı şekilde bulunduğunuz ülkeden sınır dışı edilme durumunda da, konsolosluktan geçici pasaport temin ederek Türkiye’ye dönebilirsiniz. Bu pasaportu, Türkiye’ye giriş yaptığınız anda teslim etmeniz gerekiyor. Zaten bu pasaportun sadece 1 sayfası var. Yani vize başvurusu ya da başka bir ülkeye giriş için bu pasaportu kullanmanız söz konusu değil.
Pasaport Nasıl Alınır
Öncelikle pasaport almak için randevu almanız gerekiyor. Sonrasında ise pasaport harcınızı ve defter bedelini, devlet bankalarına ödüyorsunuz. Randevu günü işlerinizin aksamaması için, ödemelerinizi randevudan önce yapmış olduğunuzdan emin olun.
Randevu Alma İşlemi
Pasaport randevunuz için öncelikle Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü sayfasına giriş yapıyorsunuz. Ardından çıkan sayfada, “Pasaport” seçeneğine tıklayarak işlemlere başlıyorsunuz.
Yeni açılan sayfa üzerinde, Bordo, Gri ya da Yeşil Pasaport seçeneklerinden, hangisini alacaksanız o seçeneğe tıklayarak, kimlik bilgilerinizi giriyorsunuz. Bu adımdan sonra, sistem sizden HES kodu istiyor. Pandemi döneminden sonra bu uygulama kalkacak olsa da, önümüzdeki bir kaç yıl boyunca devlet dairelerine girerken HES kodu ibraz etmemiz gerekiyor.
Yeni açılan ekrandan, randevu almak istediğiniz nüfus müdürlüğünü, randevu tarihini ve saatini seçebiliyorsunuz. Açılan ekranda, hangi nüfus müdürlüğünün seçtiğiniz günkü doluluk oranını da görebilirsiniz. Size en yakın ve doluluk oranı en az nüfus müdürlüğünü seçerek ilerlemeniz gerekiyor.
Çıkan ekranda kendimiz için, ya da birinci derece akrabalarımızdan hangileri için randevu almak istediğimizi seçiyoruz. Eş, anne, baba ve çocuklara tek seferde toplu olarak randevu alabilirsiniz. Yani eğer toplu olarak randevu almak isterseniz, her bir aile bireyi için ayrı ayrı randevu almanız gerekmiyor.
Bu son aşamadan sonra ekranda referans numarası, randevu tarihi, yeri ve saatini görüyorsunuz. Randevunuzu aldıktan sonraki aşamanız ödemeler kısmı.
Harç ve Defter Bedelleri
Randevunuzu aldıktan sonra harç bedeli ve defter bedelini, devlet bankalarına yatırmanız gerekiyor. Ziraat Bankası, Halk bank veya Vakıfbank’tan bu ödemeleri yapabilirsiniz. Ödemelerinizi online kanallardan, ATM’lerden veya şubelerden yapabilirsiniz. Ayrıca diğer bankaların mobil uygulamaları aracılığı ile kredi kartınızı kullanarak da ödeme yapabiliyorsunuz.
Eğer bu işlemi kredi kartı ile yapmak isterseniz, kullandığınız mobil bankacılık uygulamasının “Ödemeler” kısmında “Vergi ve Harçlar” gibi bir kısım göreceksiniz. Bu kısımdan başvuru yapacağınız nüfus müdürlüğüne bağlı vergi dairesini seçmeniz gerekiyor. Bundan sonrasında ise iletişim bilgilerinizi eklemelisiniz. Pasaport çıkarmak istediğiniz süreye göre harç bedelini ve defter bedellerini girdikten sonra işlemi kredi kartınızı seçerek tamamlayabilirsiniz. Bu işlemi kendiniz için yapabildiğiniz gibi, ailenizin diğer fertleri ya da başka kişiler için de mobil kanallar üzerinden yapabiliyorsunuz.
2021 yılı için pasaport defter bedeli 180 TL. Harç bedeli ise, pasaport almak istediğiniz sürenin uzunluğuna göre değişiyor.
Aşağıdaki listeden 2021 yılı için harç bedellerini görebilirsiniz.
- 6 aylık pasaport bedeli: 227,20 TL
- 1 yıllık pasaport bedeli: 332,10 TL
- 2 yıllık pasaport bedeli: 542,20 TL
- 3 yıllık pasaport bedeli: 770,20 TL
- 10 yıllık pasaport bedeli: 1085,40 TL
- Defter bedeli: 180,00 TL (Tüm süreler için defter bedeli sabit)
Bu bedelleri ödedikten sonra, randevunuza gittiğinizde sistem üzerinden ödeme yapıp yapmadığınızı memurlar görüntüleyebiliyor. Ayrıca bir dekont ibraz etmenize gerek yok ama yine de dekontunuzun yanınızda olmasında fayda var.
Buradaki en önemli konu öğrencileri ilgilendiriyor. Öğrenciler, 25 yaşını doldurmamak ve yüksek öğrenimin 7.yılını geçirmemiş olmak kaydıyla, harç bedelinden muaf. Yani 18 yaşından büyük ve yüksek öğrenim gören öğrenciler, bahsettiğim koşulları sağladıkları süre zarfı kadarlık bir sürede geçerli olan pasaportlar için harç bedeli ödemeden pasaport alabiliyor. Bu öğrencilerin, sadece defter bedelini ödemeleri yeterli. Ama 25 yaşını doldurmaya yakın öğrenciler, daha uzun süreli pasaport almak isterlerse, istedikleri süre kadarlık harç bedelini ödemeleri gerekiyor.
Gerekli Belgeler
Harç bedellerinizi ödedikten sonra, birkaç küçük belgeyi de hazırlamanız gerekiyor. Bunlardan en önemlisi, 1 adet biyometrik fotoğraf. Pasaport için çektirmek istediğinizi, fotoğrafçıya özellikle belirtmenizde fayda var.
İkinci olarak, nüfus cüzdanınızın yanınızda olması gerekiyor. Eğer öğrenciyseniz, öğrenci belgenizin de yanınızda olması gerekebilir. Sistem üzerinden öğrenci olduğunuz görüntülenebiliyor olsa da, siz yine de öğrenci belgenizi mutlaka yanınızda bulundurun.
Son olarak eğer varsa eski pasaportunuzun yanınızda olması gerekiyor. Yeni pasaport başvurunuz ile eski pasaportunuz geçerliliğini yitiriyor. Bu yüzden eski pasaportunuzun yanınızda olması gerekiyor ki iptal etme işlemi yapılabilsin.
Nüfus Müdürlüğünde Yapılan İşlemler
Randevu günü ve saatinde ilgili nüfus müdürlüğünde, sıra numarası alıp bekliyorsunuz. Sıranız geldiğinde memura nüfus cüzdanı ve fotoğrafınızı veriyorsunuz. Zaten memurlar, süreçle ilgili gereken bilgiyi size iletiyorlar. Memurlar sistemden harç ve defter bedeli ödemelerinizi kontrol ederek işlemleri başlatıyorlar. Eğer harç bedelinizi ve defter bedelinizi ödemediyseniz, işlemini yarım kalıyor. Bunu engellemek için lütfen gitmeden önce ilgili bedelleri ödeyin.
İkinci aşamada parmak izi veriyorsunuz. Yeni tip pasaportlarda biyometrik veriler de bulunduğu için, parmak izi verilmesi zorunlu.
Son aşamada ise imzanız ve adres bilgileriniz alınıyor. Adres bilgileriniz, tapu kayıtlarındaki resmi adres bilgileri ile uyumlu olmalı. Memurlar sistem üzerinden manuel olarak bilgi giremiyor. Bu yüzden, bulunduğunuz adresin bina numarası, sokak ismi veya numarası gibi bilgileri teyit etmeden randevunuza gitmeyin.
Vereceğiniz adres, ikamet adresini ile aynı olmak zorunda değil. İkamet adresinizden farklı bir adrese de pasaportunuz teslim edilebiliyor.
Pasaportu teslim alacak ilk kişinin siz olmanız gerekiyor. İkinci kişi ise sizin belirleyeceğiniz başka bir kişi olabiliyor. Bu kişinin de isim, soy isim ve TCKN bilgilerini memura iletmeniz gerekiyor. Pasaport, sadece bu iki kişiden birinin imzası ile teslim ediliyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Pasaport nasıl alınır konusu ile ilgili her ne kadar detaylıca anlatmaya çalıştıysam da, bazı başka sorulara da elimden geldiğince cevap vermeye çalışayım.
- Pasaportum kaç gün içinde teslim edilir?
Pasaportunuz en geç 7 iş günü içerisinde elinizde olacak şekilde kargolanıyor.
- Pasaportum hangi kargo ile gelecek?
PTT Kargo size pasaportunuzu ulaştırıyor.
- Pasaport randevuma gidemiyorum. Ne yapmam gerekli?
Pasaport randevunuza gidemeyecekseniz, bu linke tıklayarak, en alttaki kırmızı butondan randevunuzu iptal etmeniz gerekiyor.
- Pasaportumu yenilemek istiyorum ama eski pasaportumun hala geçerlilik süresi dolmadı. Bu durumda kalan süre iptal mi oluyor?
Eski pasaportunuzun kalan geçerlilik süresi, yeni gelecek olan pasaportunuzun süresine ekleniyor. Yani eski pasaportunuzun süresinin dolmasını beklemeden, yeni pasaport başvurusu yapabilirsiniz.
- Pasaportumu aldıktan sonra kimlik bilgilerimde değişiklik oldu. Pasaportumu yenilememe gerek var mı?
Evet. Kimlik bilgilerinizin evlilik, boşanma gibi durumlarda değişmesi, pasaport bilgilerinizi de yenilemeniz gerektiği anlamına geliyor.
- Eski pasaportumda hala geçerliliği olan vizelerim var. Yeni pasaport çıkarttığım zaman bu vizeler iptal mi oluyor?
Hayır. Eski pasaportunuzda bulunan ve hala geçerliliği olan vizeleriniz, geçerliliğini kaybetmiyor. Yani geçerli vizelerinizi kullanmaya devam edebilirsiniz. Fakat bu durumda yurtdışına çıkarken, 2 pasaportun da yanınızda olması gerekiyor.
- Çocuklarıma ayrıca pasaport çıkarmama gerek var mı?
Evet. Çocuklarınızın da kimlik kartı gibi sizinkinden bağımsız birer pasaportu olması gerekiyor.
Tüm sorularınız için bize sosyal medya hesaplarımızdan ulaşabilirsiniz. Blog sayfamızda yer alan diğer rehberler için bu linke tıklayabilirsiniz.
3 Responses