Karadeniz yaylalarını, hem yerli hem yabancı turistler çok seviyor. Fakat Karadeniz’in zor bir coğrafya olduğu da aşikar. Eğer siz de, Karadeniz turu yapmak istiyorsanız, bu yazıyı okumadan sakın yola çıkmayın.
Geçtiğimiz Eylül ayında ilk kez Rize yaylalarına gitme fırsatı bulduk. “Keşke daha önce gitseydik” dediğimiz bu muhteşem coğrafyaya adım atmadan önce bilmeniz gerekenleri anlattık. Başlamadan önce aşağıdaki videoları da mutlaka izlemenizi tavsiye ediyorum. Bu yazıyla birlikte Rize Yaylaları ve Çamlıhemşin rehberimizi de mutlaka okuyun.
Karadeniz turu yapmak isteyenler için çok çeşitli alternatifler var. Yani Karadeniz turunu sadece yaylalar gibi düşünmemek lazım. Örneğin Borçka, Karagöl, Şavşat rotalarını izleyen Artvin turları da bulabilirsiniz. Ya da Safranbolu, Amasra, Küre Dağları gibi rotalar izleyen Batı Karadeniz turları bulabilirsiniz. Ama biz bu yazıda Doğu Karadeniz ile ilgili deneyimlerimizi sizinle paylaşacağız.
Karadeniz turu deyince akla ilk gelen şey tabi ki yaylalar oluyor. Ama yukarıda bahsettiğim gibi Karadeniz geniş bir coğrafya ve her bir köşesi farklı deneyimler sunan bir bölge. Fakat benim önerim, ilk Karadeniz turunuz için Trabzon, Artvin ya da Rize yaylaları arasında bir seçim yapmanız yönünde.
Rize yaylaları dediğimiz terim de aslında oldukça geniş ve ucu açık bir söz. Çünkü Rizeye gittiğiniz zaman, Hemşin yaylaları ve Laz yaylaları diye iki farklı deyim daha duyacaksınız. Hemşin yaylaları, genel olarak turistik amaçlı daha çok tercih edilen, sosyal medyada sıklıkla gördüğümüz yaylalar. Laz yaylaları ise biraz daha farklı bir kültür ve deneyimler sunuyor. Bu yaylalara ulaşmak genellikle Hemşin yaylalarına ulaşmaktan biraz daha zor. Yani Laz yaylaları turu yapmak isterseniz daha geniş kapsamlı, trekking ve kamp içeren trans turlara katılmanız gerekiyor. Ayrıca bu yaylalarda konuşulan dil bile farklı. Çünkü bu yaylaların sakinleri Hemşinlilerden değil, Lazlardan oluşuyor.
KARADENİZE TUR İLE Mİ GİTMELİYİM KENDİM Mİ PLANLAMALIYIM?
Bu konuda verebileceğim cevap tamamen size bağlı. Eğer Karadeniz’e ilk gidişiniz ise, kesinlikle tursuz çıkmanızı önermem.
Bunun sebebi ise yayla yollarının, aklınıza hayalinize gelmeyecek kadar kötü olması. Eğer tursuz gitmiş olsaydım, yaylalara çıkmak için araç kiralamış olacaktım. Ve kiraladığım araç her ne kadar 4*4 bile olsa o yolları, yanımda bölgeyi bilen biri olmadan çıkmaya cesaret edemeyip, çıkmaktan vazgeçerdim. Ayrıca Karadeniz coğrafyasının sürprizler ile dolu olduğunu lütfen unutmayın. Yayla yollarında her an burnunuzun ucunu göremeyeceğiniz yoğunlukta sis ile karşılaşabilirsiniz. Ve bu durum o yollarda başınıza gelmesini asla istemeyeceğiniz bir durumdur. Bununla birlikte, yoğun yağış, iyi bir aracınız yoksa o yollarda size illalah ettirecektir. Çamur ve görüş mesafesinin düşmesi, sizi zor durumda bırakabilir. Evet, yollar asfalt değil. Hepsi için konuşmuyorum, ama en güzel yaylalara ulaşmak için kullanacağınız yollar asfalt değil. Hendek kategorisine girebilecek derinlikte çukurluklar ve taşlıkları ile inanılmaz bir engebeye sahip. Bununla birlikte gittikçe yükselen rakım ve keskin virajlar da cabası. Yani yollar inanılmaz derecede kötü.
Hatta, yayla yolları kötü cümlesinin bile fazlaca hafif kaldığını söyleyebilirim. Bu konuda sabaha kadar abartabilirim ve bana lütfen inanın. Eğer yaylalara ilk çıkışınızsa, kesinlikle paket tur ile gidin. Ya da Rize veya Trabzon’dan günübirlik tur satın alın. İlerleyen başlıklarda sizinle paket tur için öneriler paylaşacağım.
Belirtmek istediğim bir diğer nokta ise, Doğu Karadeniz’i bir bütün olarak düşünmeyin. Bana göre Trabzon, Rize ve Artvin’in her biri ayrı ayrı gezilmeyi hak eden yerler. Yani demek istediğim bir gezinin içine bu 3 şehri ve bunların doğal güzelliklerini sığdırmaya çalışırsanız, o gezi yarım kalacaktır. Kesinlikle Karadeniz turuna çıkıp hepsini tek seferde gezmeyin. Her birine ayrı ayrı turlar planlayın. Özellikle Rize’nin 60’a yakın yaylası olduğunu ve bunlardan bazılarının ismini sosyal medyada bile duymadığımızı düşünürsek, Rize tek başına bile en az 1 aylık geziye bedel.
KARADENİZ TURUMU KENDİM PLANLARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİM?
İlk Karadeniz turumuzu bilen bir rehberle yaptıysak ve artık kendimizi bu zor coğrafyada yalnız kalmaya hazır hissediyorsak buradan sonra anlatacaklarıma dikkat edin. Daha önce bu coğrafyada bulunmuş olsanız bile, yalnız başınıza plan yapmak o kadar kolay olmayabiliyor her zaman.
Buradan sonra anlatacaklarım, ilk Karadeniz turu deneyimi olmayanlar için. Yani deneyimli Karadeniz gezginleri için.
YAYLALARA ULAŞIM
Daha önce gidenler, üst paragraflarda bahsettiğim yollara aşina oldukları için, eğer kendilerine güveniyorlarsa araç kiralayabilirler. Fakat aracın kesinlikle 4 çeker olması gerekiyor. Yine de bana sorarsanız, kiralık bir araçla bu yollara çıkmak pek cazip değil. Emanetin canı kıçındadır felsefesi ile bakacak olursak, kiralık aracın başına bir hal gelmesi olası yollara aracı sokmak, sizi de strese sokacaktır.
Ulaşım ile ilgili konularda size yardımcı olması için görüşebileceğiniz bazı yerel şirketler var. Siz rotanızı çizersiniz, onlar size bu rotada ulaşım sağlamak için bir fiyat verirler. Dilerseniz havalimanı transferlerinizi de kapsayan bir fiyat teklifi de alabilirsiniz. Bu konuda sizi güvenle Yasin Altay’a yönlendirebilirim. Kendisi Karadeniz turumuzda bizi 3 gün boyunca güvenle her yere ulaştırdı. DM yolu ile kendisine ulaşabilirsiniz. Instagram hesabına ulaşmak için bu linke tıklayın. Bizim aracılığımız ile ulaştığınızı belirtin. Yardımcı olacaktır.
UÇUŞ
Ulaşım ile ilgili bir diğer konu, bu üç şehirden hangisine uçakla ulaşım sağlayacağınız. Trabzon’a İstanbul, Ankara, İzmir, Adana üzerinden direkt uçuşlar var. Türk Hava Yolları, Anadolujet ve Pegasus, Trabzona tarifeli seferler düzenliyor. En sık uçuşlar tabi ki İstanbul’dan.
İkinci bir seçenek, İstanbul’dan Türk Hava Yolları ile Artvin’e uçmak. Fakat burada bir tuhaflık var.
Artvin seferleri, aslında Artvin’e değil Gürcistan’a düzenleniyor. Yani bu bir iç hat değil dış hat uçuşu sayılıyor. Çünkü iç hat uçuşu olarak satılsa da, uçak Batum’a iniyor. İnişten sonra, çipli kimlik ile önce ülkeye giriş yapmanız gerekiyor. Ardından Türk Hava Yollarının, Artvin yolcuları için sağladığı ücretsiz servis ile, Hopa’ya geçiyorsunuz.
Ayrıca şunu da belirtmek isterim…Bileti iç hat olarak arattığınızda ödeyeceğiniz fiyat ile dış hat olarak arattığınızda fiyat farklı. Batum bileti, Artvin biletinin 2 katı. O yüzden “Uçak nasılsa Batum’a inecek, ben direk öyle aratayım” demeyin. Ve bildiğim kadarıyla ücretsiz Hopa servisini kullanabilmeniz için, Artvin biletine sahip olmanız gerekiyor.
Yakın zamanda Rize-Artvin havalimanı hizmete girecek. O zaman yukarıda bahsettiğim Artvin mi Batum mu ikilemi de ortadan kalkmış olacak. Ama o zamana kadar yukarıda bahsettiğim konuya dikkat edin .
ROTA
Gitmek istediğiniz yaylaları ve diğer yerleri belirlerken, Google’dan konumlarına bakmanız çok önemli. Karadeniz’de en zor şey rota çıkarmaktır. Çünkü birbirine çok yakın görünen bu mesafeler, köstebek yuvası ve virajlı yollarda 574678646363 saatlik bir yolculuk demek. Yani haritada görünen süreler çok aldatıcı. Varış süresi 1 saat yazan yaylaya 1 saat 45 dakikada çıkarsanız ne ala.
Kendi başına Karadeniz turu yapmak isteyenler için bazı yayla, şelale, göl, milli park ve tarihi mekanların konumlarını aşağıda işaretliyorum. Bu konumlara bakarak, Google mapsten kendinize rota alternatifleri oluşturabilirsiniz.
https://www.google.com/maps/d/edit?mid=1MZaR_Pizwt03_mwxuQVqKGtsQ-s5b3gW&usp=sharing
SÜRE
Süre de planlama için önemli. 2 Gününüz var ise 10 tane yayla gezmeniz pek olası değil. Yani hangi yaylaları gezmek istediğinize karar verip, seyahat sürenizi buna göre ayarlayın. Ya da tam tersi sürenize göre yaylalar seçin. Biz 3 günde 6 yayla gezdik. Bunların 3’ünü gezinin ikinci gününde gezdik ve son yaylamızda gece konakladık.
Trabzon için kısa süre yeterli olacaktır ama Rize ve Artvin için aynı şeyi söyleyemem. Özellikle Rize için, eğer tek seferde çok fazla şey görmek isterim diyorsanız, en az 10 gün diyebilirim. Gördüklerimizden çok görmediklerimiz var bizim. Ama bu, Rize’yi bir kez daha ziyaret etmem için harika bir bahane oldu bana.
Artvin’i henüz görme şansım olmadığı için net bir şey söyleyemem ama benim Artvin’de görmek istediğim yerler için de en az bir 10 gün gerekli. Artvin’e gitmiş olanlar yorum konuyla ilgili yorumlarını yazabilir.
KONAKLAMA
Yaylalarda konaklamadan, Karadeniz turu yaptım demeyin. Hem deneyim olarak, bir yaylada gecelemek çok güzel, hem de zamandan tasarruf. Konaklama ile ilgili tavsiyelerimi bir sonraki yazımda paylaşacağım.
Bana sorarsanız gerçekten bir Karadeniz turunun olmazsa olmazı yayla evi deneyimi. Yayla kültürünü çok daha iyi tanımanıza imkan sağlayan bir konaklama biçimi. Bununla birlikte, yayla evi deneyimi yaşama imkanınız olmazsa, yaylalarda bungalovlar var. Sosyal medyada son dönemde çok popüler olan bu konaklama şekli de, Karadeniz turları için oldukça iyi bir seçenek.
KARADENİZ TURU İÇİN PAKET TUR ÖNERİLERİ
Başka Türlü Macera: Eğer tura İstanbul ya da Ankara’dan uçuş dahil paket olarak alacaksanız, benim önerim kesinlikle Başka Türlü Macera. Biz Karadeniz turumuza Başka Türlü Macera ile, Özcan Bostancı rehberliğinde çıktık. Uzun zamandır takipleştiğim bu şirket, sadece gezi değil, deneyim odaklı. Genelde fiyatlarının çok pahalı olduğu gibi tepkiler alsa da, bu paraya değdiğini test edip onayladım. Gördüğünüz fiyata yemek ve yemeklerde alınan alkolsüz içecekler de dahil. Yani gittiğiniz yerde ekstra hiçbir şey harcamıyorsunuz. Bu yüzden de fiyatlar diğer şirketlere göre biraz daha yüksek. Şirketin Karadeniz turlarını incelemek için bu linke tıklayabilirsiniz.
Bukla Tur: Macera ve deneyim odaklı bu tur şirketi de, en iyi Karadeniz turlarını sunanlardan bir tanesi. Fiyatlar yine diğerlerine göre yüksek olsa da içerikler ve tura dahil olan hizmetler oldukça doyurucu.
Hem butik turlar hem de trans turlar düzenleyen Bukla Tur, birbirinden farklı rotalarda Karadeniz turları sunuyor. Bu linke tıklayarak, düzenledikleri Karadeniz turlarını inceleyebilirsiniz.
Patika Travel: Deneyim odaklı bir başka tur şirketi olan Patika Travel da oldukça güzel Karadeniz turları düzenliyor. Bu linke tıklayarak sayfalarına göz atabilirsiniz.
YEREL KARADENİZ TURLARI
Pokutsal Turizm: Önceki paragraflarda bahsettiğim Yasin Altay’a Pokutsal Turizm üzerinden de ulaşabilirsiniz. Size ulaşım konusunda destek olabilecekleri gibi, trans turlar konusunda da yardımcı olacaklardır. Karadeniz turlarını incelemek için bu linke tıklayabilirsiniz.
Organica Tur: Kişiye özel turlar ve Karadeniz’de balayı için tur seçenekleri de sunuyorlar. Bunların dışında butik yayla turları ve transfer desteği alabileceğiniz şirketlerden bir tanesi. Karadeniz turlarını incelemek için bu linke tıklayabilirsiniz.
Ayder Günübirlik Turlar: Günübirlik ve haftalık olmak üzere iki ayrı kategoride Karadeniz turları sunuyorlar. Transfer konusunda da kendilerinden destek alabilirsiniz. Karadeniz turlarını incelemek için bu linke tıklayabilirsiniz.
Bu linke tıklayarak, sayfamızdaki diğer yazıları görebilirsiniz.
Karadeniz turu planlaması ile ilgili tüm sorularınızı yorum olarak yazabilir, aşağıdaki butona tıklayarak mail atabilir veya bize sosyal medya üzerinden ulaşabilirsiniz.
One Response